Mural przedstawiający Janusza Korczaka z dziewczynką na rękach odsłonięto na budynku szkoły podstawowej Fanciulli w stolicy Toskanii, Florencji. Inspiracją był fotos ze słynnego filmu Andrzeja Wajdy.
Pomysłodawcą projektu były władze Florencji, a konkretnie asesor ds. kultury Sara Funaro (o tym pomyśle poinformowały w okolicach 27 stycznia, Dnia Pamięci o Zagładzie). Mural został odsłonięty we środę 4 marca.
– Dlaczego właśnie Korczak?
– Sama jestem członkinią żydowskiej społeczności we Florencji – odpowiada mi min. Funaro. – Jego historia jest szczególna, a jego słowa stały się częścią Deklaracji Praw Dziecka. Wybraliśmy Korczaka, żeby pomóc zrozumieć młodemu pokoleniu, jak ważna jest pamięć.
– Dlaczego właśnie szkoła Fanciulii ma ten mural?
– Postanowiliśmy, że powinien być w dzielnicy V, ponieważ to najbardziej zaludniona dzielnica Florencji, a także najbardziej różnorodna, jeśli chodzi o pochodzenie mieszkańców.
„Niebo musi być błękitne”
Szkoła podstawowa Fanciulli (nazwa szkoły to staroświeckie określenie „dzieci”, można by przetłumaczyć jako „dziatwa”) przy ul. Policarpa Petrocchiego leży na północnych obrzeżach miasta. Krajobraz przygnębiający, fabryczny. Tylko czasem ożywiają go kolorowe graffiti na wielkich budynkach.
Teraz wyróżnia się wśród nich piękny mural z Januszem Korczakiem, lekarzem i opiekunem dzieci, których nie opuścił w drodze do obozu śmierci. Mural, autorstwa młodego artysty o pseudonimie Ache77, pokrywa całą ścianę szczytową szkolnego budynku, liczy 80 m. kw.
– Gdy tylko opowiedziano mi tę historię i zaproponowano realizację projektu, po prostu się wzruszyłem. To jeden z moich najważniejszych projektów – opowiadał Ache77, którego odwiedziłem kilka razy w ciągu trzech tygodni powstawania muralu.
Do Florencji przyjechał siedem lat temu z Rumunii, by studiować malarstwo w ramach wymiany studentów Erasmus. I został.
Należy do najbardziej pularnych młodych artystów ulicznych we Florencji. Najczęściej do swej pracy wykorzystuje szablony i sitodruk.
W zeszłym roku w ramach Copula Mundi Festival, przygotował we florenckim parku Cascina wspaniałą wystawę „Ritratti Dall’infanzia Negata”(„Portrety zabronionego dzieciństwa”). Na wielkich płachtach PCW namalował wielkie portrety dzieci w różnym wieku. Inspirował się albumemPino Bertellego pod tym samym tytułem, Portrety zabronionego dzieciństwa, w którym współpracujący z Ache77 fotograf przedstawił dzieci z różnych miejsc na świecie ogarniętych wojną.
– Postanowiłem, że postacie muszą być czarno-białe, ale niebo musi być błękitne – opowiada Ache77 o muralu z Korczakiem. – Wszystkie dzieci na świecie wiedzą, że niebo musi być błękitne. Ale dodałem też drut kolczasty.
Mural według Wajdy
Ache77 współpracuje z florencką galerią artystyczną Street Levels, prowadzoną przez grupkę młodych ludzi (również z nimi zrobił „Portrety zabronionego dzieciństwa”). To właśnie im władze miasta powierzył realizację projektu.
– Mural opiera się na fotosie z filmu Wajdy – tłumaczy Gianluca Milli, szef galerii. – Twarz aktora przerobiliśmy graficznie na twarz Korczaka, choć podobieństwo i tak było ogromne [słynny fotos z filmu przedstawia Wojciecha Pszoniaka trzymającego na ręku dziewczynkę, graną przez Marię Weymayr].
Milli opowiadał dzieciom o Korczaku na początku lutego, kiedy Arche77 dopiero zaczynał projektowanie muralu. Wspomniał o prawach rasowych, o gettach dla Żydów, o samym Korczaku, sierocińcu, który prowadził w Warszawie i o tym, że oferowano mu pomoc w ucieczce przed załadowaniem do pociągu odjeżdżającego do obozu zagłady.
– A co wy byście zrobili na jego miejscu? – pyta.
– Powinien był uciec – odpowiada jedno z dzieci. Zaraz potem dodaje: – Ale razem z dziećmi.
„Głębokie spojrzenie w przyszłość”
Projekt cieszył się wielkim poparciem Cristiana Ballego, przewodniczącego rady piątej dzielnicy.
– Glina i marmur. Niektórzy uważają, że dzieci formuje się tak jak glinę, lepiąc ręcznie, nadając im kształt od zera – opowiadał Balli dzieciom zabranym na szkolnym dziedzińcu na początku lutego. – Korczak uważał, że dziecko jest raczej jak marmur. Ono już jest ukształtowane, dorośli nie muszą nic dodawać. Ich rolą jest tylko oddłubywanie niepotrzebnych warstw, jak w marmurze.
Uczniowie z Fanculii słuchali podczas lekcji fragmentów książek Korczaka, potem proszono je, by opowiadały jego historię, także za pomocą rysunków.
Zagaduję o Korczaka 14-latka, obecnego na uroczystości rozpoczęcia prac, z udziałem władz dzielnicy i miasta.
– Był nie tylko pedagogiem, lecz jakby drugim ojcem dla tych dzieci. Jego historia to historia wzajemnego szacunku i miłości – mówi Alessandro.
– Ten obraz, spojrzenie tych dwóch par oczu ma nam przypominać, że z czasem my sami musimy stawać się kustoszami pamięci – powiedział Cristiano Balli 4 marca, gdy władze miasta, nauczyciele i dzieci zebrali się, by wspólnie obejrzeć gotowe dzieło. – Dzisiaj nie w każdym miejscu na świecie prawa dzieci są przestrzegane. Ich wzrok symbolizuje głębokie spojrzenie w przyszłość. To jest wielki znak nadziei, mimo wszystko.
Lekcja pamięci
– Bardzo wam dziękuję za ten pomysł i piękne dzieło – powiedziała dyrektorka szkoły Lucia Di Giovanni. – Dzięki wam każdy z nas zapamięta ten obraz i historię, którą on opowiada, i przekaże go innym. Trochę jak wirus, tyle że dobry.
W środowej uroczystości odsłonięcia muralu wziął też udział przewodniczący gminy żydowskiej we Florencji David Liscia.
– Nie ma nas wielu we Florencji, ale jesteśmy tu od dawna. Żydzi w Rzymie są od wielu wieków, byli tu jeszcze przed Jezusem – opowiadał Liscia. – Dlaczego Korczak jest wyjątkowy? Wielu ludzi pisze piękne i słuszne rzeczy, ale potem ich nie przestrzega. Korczak nie tylko pisał. Był wierny sobie i do końca pozostał z dziećmi.
Cosimo Guccione, asesor w radzie miasta ds sportu i młodzieży, zajechał motorem na dziedziniec szkolny dokładnie w momencie, kiedy skończyły się przemówienia. Zeskoczył z motoru („szkoda, że miałeś kask”, żartowali koledzy) i powiedział krótko:
– Ta okolica pilnie potrzebuje sztuki publicznej. Wy teraz macie piękno dzieło sztuki, tak jak w muzeach. Możecie pękać z dumy. Ciao!
W wywiadzie dla lokalnej prasy Guccione był bardziej rozmowny:
– Nie wystarczy pamiętać. Trzeba uczyć o pamięci młodych. Szoa, to, co się wydarzyło ponad 70 lat temu, dotyczy ich bardziej niż innych. Pamięć to nie wspomnienia, to coś, co ma wiele wspólnego z naszym życiem zarówno osobistym, jak i politycznym.
Ścieżka dla pokoju
Gmina Florencja od lat prowadzi cykl różnorodnych zajęć artystyczno-edukacyjnych dla szkół, zatytułowanych Percorso per la pace – Ścieżka dla pokoju. W ich ramach dzieci oprowadzane są po historycznie ważnych punktach miasta, muzeach, biorą udział w dodatkowych wykładach i zajęciach plastycznych związanych z historią.
Tekst ukazał się również w „Gazecie Wyborczej”
Takie tam, czyli prawdziwe życie Wodza Yowlachie 
Mało kto wie, że moja ciocia, śp. Janina Porczyńska (Szygendowska, Sierpowska) ratowała Żydów w Warszawie. To ona wyszła na peron po dr Korczaka i chciała go ratować. AK przekupiło Niemców, więc mogła wejść na peron i z nim wyjść swobodnie, ale dr Korczak nie chciał zostawić dzieci.
Przed wojną Ciotka była przedszkolanką i pracowała z dr Korczakiem w Domu Dziecka, Dlatego AK ją wybrało do tego zadania, bo doktór ja dobrze znał i mógł jej zaufać. …..
Po wojnie za tą współpracę z AK była prześladowana.
PolubieniePolubione przez 1 osoba
U nas nastepny pomnik smolenski w wrzosowie!!!!
PolubieniePolubienie